Grotten op Bonaire

Voor liefhebbers van grotten zijn er op Bonaire mogelijkheden. Er is namelijk vier grotten onder begeleiding van gidsen te bezoeken, dit om de dieren die er leven (vleermuizen, etcetera) zoveel mogelijk rust te gunnen en te beschermen. De vier grotten zijn alleen maar te bezichtigen via touraanbieders die daar een speciale vergunning (gecertificeerde gidsen) voor hebben. De groepsgrootte, inclusief de gids, mag maximaal vijf personen bedragen.

Een grot op Bonaire is alleen met een gids te bezoeken.

Zwemmen & snorkelen

Er zijn zowel droge als natte grotten op het Caribische eiland te verkennen. In de natte grotten kan zelfs gezwommen of gesnorkeld worden. Sportduiken is te belastend voor de grotten en is daarom verboden. Op Bonaire is het toegestaan om in één grot te zwemmen en te snorkelen.

Gesteentes

Bonaire bestaat grofweg uit twee gesteentes: het vulkanische gesteente (30%) en het kalksteenkoraal (70%). Alle grotten van het duikeiland bevinden zich in het kalksteenkoraal. Het kalksteenkoraal is een relatief zacht gesteente waarin de laatste duizenden jaren door water en wind honderden ruimtes, gaten, kieren en grotten zijn ontstaan. Uiteindelijk zijn er op Bonaire drie verschillende soorten grotten ontstaan: de 'brandingsgrotten', 'oplossingsgrotten' en 'combinaties van brandingsgrotten en oplossingsgrotten'.

Hoeveel grotten zijn er op Bonaire?

Bonaire telt ruim 200 grotten. De meeste grotten zijn droog, maar zoals bovengenoemd zijn er ook grotten die gedeeltelijk onder kristalhelder zoet water staan. De grotten met zoet water vormen onder andere belangrijke waterbronnen voor de wilde geiten op Bonaire. De meeste grotten zijn op het Nederlandse duikeiland nog niet goed in kaart gebracht. Hier ligt nog een grote taak weggelegd voor de natuurbeschermers en speleologen van Bonaire.

Zogezegd zijn er slechts vier grotten toegankelijk voor mensen, waarbij zelfs een grot alleen betreedbaar is met behulp van een ladder. In deze grotten kun je kennis maken met formaties van stalagmieten en stalactieten, pilaren van versmolten stalagmieten en stalactieten, verborgen kamers, druipzuiltjes, fonkelend gekristalliseerd kalk en rotstekeningen van de indianen.

Maar de grotten zitten ook vol met dieren zoals vleermuizen, uilen, krabben, hermietkreeften en unieke garnaalsoorten zoals de Macrobrachium (een garnaal met bijzonder lange scharen) en de Typhlatia monensis (blinde grottengarnaal, Eng: Blind Cave Shrimp).

Met een trap weer naar boven.

Het is streng verboden en bovendien levensgevaarlijk om zonder gids grotten op Bonaire te gaan verkennen. De boetes zijn hoog en daarnaast bestaat er een grote kans op een fatale verdwaling in het uitgebreide grottenstelsel van het koraaleiland.

Veel van de ingangen van de grotten van Bonaire zijn in de loop van de jaren totaal overwoekerd door planten en onkruid. Bovendien zijn de ingangen versperd geraakt door autowrakken en massa’s illegaal gedumpt afval.

In 2012 hebben Nederlandse militairen van de Koninklijke Landmacht de rommel rondom verschillende grotten opgeruimd. Dit geldt onder andere voor de twee grotten aan de Kaminda Broertje Janga en voor de 'Grot van de Heilige Maagd' op de voormalige plantage Colombia.

In 2013 is STINAPA begonnen met het geven van een cursus die opleidt tot gecertificeerde grottengids. Zoals eerder gezegd mogen alleen gecertificeerde gidsen de Bonarinaanse grotten betreden om daar mensen rond te leiden.

Zwart witte herkeningspunt van een grot op Bonaire.

Vleermuizen

Ook ecologisch zijn de grotten belang van groot belang. Vleermuizen spelen een cruciale rol bij de bestuiving van de vele plantensoorten. Voor deze vleermuizen zijn de grotten van essentieel belang om onder andere een deel van de nacht door te brengen en zich voort te planten.

Vleermuizen zijn namelijk de enige diersoort die de zuilcactussen op Bonaire kunnen bestuiven en deze zuilcactussen zijn zeer belangrijk voor het eiland, ze vormen een zogenaamde 'keystone species' in het ecosysteem op Bonaire. Met andere woorden, voor deze plantensoort is een essentiële sleutelrol weggelegd binnen de natuur van het Caribische eiland. 

Gedurende de droge periode zijn zuilcactussen (vruchten en bloemen) de proviandkast voor vrijwel alle insecten, hagedissen en vogels op Bonaire. En een lege proviandkast is niet verenigbaar met het leven. Simpel gezegd; zonder vleermuizen geen zuilcactussen en zonder zuilcactussen geen flora en fauna op het Nederlandse duikeiland!

Er komen 8 verschillende inheemse vleermuissoorten voor op Bonaire. Van sommige soorten zijn er helaas nog maar zo’n 100 exemplaren over. De vleermuissoorten van Bonaire zijn in 3 groepen te verdelen: 1 viseter, 5 insecteneters en 2 nectareters.

De insectenetende vleesmuizen kunnen overigens enorme massa’s muggen verorberen. Er zijn observaties gedaan waarbij meer dan 700 muggen per vleermuis per uur opgegeten werden.

Overzicht van de grotten van Bonaire (selectie)