Column: Natuur op Bonaire is 100 miljoen waard!

Bonaire staat aan de vooravond van stormachtige ontwikkelingen. Sommige profeten voorspellen onder andere dat de bevolking spectaculair zal toenemen van de 19.400 (2018) permanente bewoners nu, naar 40.000 zielen in 2028. Nog net geen verdubbeling in tien jaar tijd. Als er in de nabije toekomst meer mensen op Bonaire gaan rondhuppelen, zullen er ook meer faciliteiten nodig zijn. Dus meer huizen, meer scholen, meer winkels, meer auto’s, et cetera. Maar meer economische bedrijvigheid zal ten koste gaan van iets anders; namelijk de natuur. En laat nou net die natuur van onmetelijke waarde zijn voor het Caribische eiland.

De prachtige natuur van Bonaire.

Ambtenaren van het Ministerie van Economische Zaken zagen de geboorte van dit duivelse dilemma aankomen en legden derhalve een onderzoeksvraag op tafel bij collega ambtenaren van de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zo houden de Nederlandse ambtenaren elkaar toch mooi van de straat en wordt er weer een nieuw onderzoeksrapportje geschreven. Maar goed. De vraag was, zoek nou eens uit wat de economische waarde van de natuur van Bonaire is. Want de natuur van Bonaire kan dan wel van onmetelijke waarde zijn, maar meten is nu eenmaal weten. Dus moest er linksom of rechtsom gemeten worden en werd er uiteindelijk ook gemeten.

De universitaire onderzoekers enquêteerden meer dan vijftienhonderd personen om inzichtelijk te maken wat de financiële waarde is van de natuur van het eiland. Inwoners, toeristen, beleidsbepalers en natuurbeschermers mochten allemaal antwoorden geven op de gestelde vragen. In 2012 werden de resultaten van dit omvangrijke onderzoek wereldkundig gemaakt. Over de onderzoeksresultaten werd zelfs een mini-documentaire gefabriceerd, met in de hoofdrol boer-zoekt-vrouw-snabbelaar Yvon Jaspers. De budgetten op de ministeries zijn klaarblijkelijk ongelimiteerd.

IJzeren vogels en drijvende flatgebouwen

Jaarlijks stappen 70.000 mensen in het vliegtuig en gaan 200.000 mensen aan boord van een cruiseschip richting Bonaire. Een groot deel van deze toeristen gaat rondfladderen in de unieke waterkolom die het duikeiland rijk is. Andere bezoekers vermaken zich op de stranden of gaan aan de wandel in het Washington Slagbaai National Park. Wat ze ook doen; ze laten een pak geld achter op het Nederlandse koraaleiland!

Deze 270.000 uitgevers van ‘greenbacks’ zijn enorm belangrijk voor Bonaire. Misschien wel te belangrijk. Zij vormen namelijk zo’n beetje de enige dobber waar de Bonairiaanse economie op drijft. Maar liefst tachtig procent van de Bonairiaanse economie steunt op het toerisme. Op de meeste Caribische eilanden ligt dit percentage rond de veertien procent. Voor Europees Nederland geldt zelfs een percentage van drie procent. Het grootste deel van de beroepsbevolking van Bonaire is dus direct of indirect verbonden met de toeristenindustrie. Hotels, duikscholen, duikwinkels, entertainmentaanbieders, supermarkten, et cetera. De Amsterdamse onderzoekers hebben berekend dat de totale toeristische waarde van Bonaire op vijftig miljoen dollar geschat mag worden.

Vis-cowboys

Op Bonaire zijn er twee soorten vissers. Enerzijds de lokale vissers die met hun gammele bootjes het water opgaan met slechts één vislijn. Deze vislijn wordt langs de tenen gelegd waardoor de geringste aanbeet nauwkeurig wordt gevoeld en de vissen worden gevangen. Op het eerste gezicht lijkt dit een primitieve vorm van vissen. Maar het zijn tactieken die al honderden jaren op Bonaire worden gebruikt en generatie na generatie worden doorgegeven. Bonairiaanse vissers staan in de regio bekend om hun uitmuntende visserstechnieken en resultaten.

Vissers op Bonaire zijn trots op hun vangst.

Daarnaast heb je de vis-cowboys. Dit zijn doorgaans goed gevoede Amerikaanse toeristen die zich voor een dagje in ultramoderne vissersboten laten glijden. Op deze oorlogsschuiten struikel je over de laptops en iPads waarop iedere kubieke millimeter van de oceaan visueel zichtbaar gemaakt is. Met behulp van radar, stealth, sonar en doppler worden de kansloze visjes de godganse dag fel op de huid gezeten. Nadat de bemanning een onfortuinlijk visje heeft aangeslagen, wordt de peperdure titanium zeehengel overgedragen aan een yank die in een hypermoderne vechtstoel vastgesnoerd zit. Het zeediertje wordt nu automatisch aan boord getakeld. Vervolgens wordt het beest in de hand genomen en wordt het hele beeld vastgelegd met een honderdzestig megapixels fotocamera. Hierdoor kan de Amerikaan trots aan het thuisfront laten zien met wat voor een grote (zee)held ze te maken hebben. De waarde van de lokale Bonairiaanse visserij wordt op vierhonderdduizend dollar geschat. Het ‘big game fishing’ wordt door de onderzoekers voor zevenhonderdduizend dollar opgevoerd.

Barbecueën

De natuur is voor het dagelijkse leven van de Bonairianen van groot belang. Bonairianen zijn feitelijk één met de natuur. Zij willen ook kunnen wandelen en recreëren (barbecueën) in een ongerepte natuur die onder andere gevrijwaard is van zwerfafval en andere rotzooi. Bovendien willen Bonairianen dat de ongerepte natuur behouden blijft voor toekomstige generaties. De lokale culturele waarde en de recreatieve waarde van de natuur op Bonaire is berekend op zo’n slordige 3,9 miljoen dollar.

Gepantserde zeereptielen en pratende vogels

Bonaire is een goed bereikbaar eiland dat voor wetenschappers interessant is. Op het Caribische eiland kunnen de komende tijd tientallen wetenschappelijke onderzoeken zich gaan ontrollen. De data die hierbij gegenereerd worden kunnen elders in de wereld gebruikt worden. Op dit moment wordt er al veel onderzoek verricht naar zeeschildpadden en papegaaien die respectievelijk op Bonaire rondkruipen en rondvliegen. Wetenschappelijke studies leveren op jaarbasis ongeveer negenhonderdduizend dollar op.

Op Bonaire spot je de mooiste vogels.

Tsunami’s

Het koraalrif en mangrovebos hebben op Bonaire niet alleen een belangrijke waarde voor de dieren die erin leven en de mensen die ervan willen genieten, maar zij spelen ook een cruciale rol bij de fysieke bescherming van het eiland. Als boven de oceaan zware stormen worden geboren, gaan deze doorgaans in galop naar de kust van Bonaire. Zowel het koraalrif als het mangrovebos fungeren dan als een soort stootkussen om de zwaarste klappen op te vangen. De kustbeschermingswaarde van Bonaire wordt ongeveer op honderdduizend dollar geschat.

Texel

Tot slot heb je nog de Europese Nederlanders. Wat hebben zij over voor hun gemeente die negenduizend kilometer verderop ligt? De meeste Europese Nederlanders zullen nooit een voet aan wal zetten op het Caribische eiland; je zou dus kunnen zeggen dat het hen geen barst kan schelen wat zich allemaal afspeelt op en rondom Bonaire. Maar dat is gelukkig niet waar; kijk bijvoorbeeld naar het Waddeneiland Texel. Een groot deel van de Nederlanders zal dit schapeneiland ook nooit gaan verblijden met een bezoekje. Toch zeggen we niet met z’n allen dat de Texelaars de kosten voor de bescherming van hun omringende Waddenzee zelf maar moeten ophoesten. De waarde die mensen toekennen aan iets waar ze verder geen gebruik van maken wordt de niet-gebruikerswaarde genoemd. Uit het onderzoek bleek dat de 16,5 miljoen Nederlanders samen 51 miljoen dollar over hebben voor de natuur van Bonaire.

Duurzaamheid versus welvaart

Als de rekenmeesters van de Amsterdamse universiteit al de bovengenoemde getallen optellen, verschijnt er in het displaytje van hun zakjapanners het bedrag van honderd miljoen dollar. De natuur van Bonaire heeft dus naast de al bestaande emotionele waarde nu ook een economische waarde gekregen van maar liefst honderd miljoen dollar per jaar. Met deze wetenschap kunnen de Bonairiaanse beleidsmakers de komende jaren aan de slag met de verdere ontwikkeling van het eiland en de dilemma’s die zich daarbij voordoen. Verlies aan natuur heeft nu ook een financieel gezicht gekregen.

Er zal namelijk altijd een spanningsboog bestaan tussen de natuur en ontwikkeling van het eiland. Overal waar huizen worden gebouwd, zullen leefomgevingen van dieren en planten het onderspit delven. En daarmee een afbraak berokkenen in de aantrekkingskracht van toeristen en het welbevinden van de Bonairianen zelf. Overal waar steigers in het rif worden gebouwd, zal een stukje van dat rif verloren gaan en daarmee ook de natuurlijke habitat van de maritieme wereld. Bovendien zal bij ieder stukje afbraak van het rif, een stukje van de veiligheid van het eiland opgeofferd worden. Met andere woorden: overal waar economische keuzes worden gemaakt zullen natuuroffers gevraagd worden. Bovenstaand onderzoek toont aan dat deze natuuroffers als een boemerang zullen terugkomen en uiteindelijk tot economische offers zullen leiden!

Meer informatie over het Washington Slagbaai National Park

---

Reactie 2
Mooi artikel en op veel punten wordt de spijker op de kop geslagen. Het sentiment dat de Boneriaan heeft voor de natuur en de liefde voor het eiland kun je niet in getallen neerzetten. Vooral de concluderende woorden wil ik een ieder die dit artikel leest nogmaals op het hart drukken, want daar gaat de zaak om: Overal waar economische keuzes worden gemaakt zullen natuuroffers gevraagd worden. Bovenstaand onderzoek toont aan dat deze natuuroffers als een boemerang zullen terugkomen en uiteindelijk tot economische offers zullen leiden. Bedankt. Elric

---

Reactie 1
Wij zijn in december 2012 op Bonaire geweest, om daar mijn zoon en de familie te helpen en tevens te genieten van al dat prachtige natuurschoon, schitterend gewoon! We gaan er zeker er nog vaker heen te gaan om zoon, schoondochter en kleinkinderen te bezoeken. Kortom we gaan niet alleen voor hun... maar ook voor dit prachtige eiland. Wij zijn er trots op dat dit eiland bij Nederland hoort. En hopelijk worden alle toeristen ook gewaarschuwd, zo als wij gewaarschuwd zijn door onze kinderen daar. Geen afval op straat enzo achter te laten! HOUD DE NATUUR SCHOON! Susanna Abrahams-van den Boom.

---

Bekijk het overzicht van de leukste columns over Bonaire