Door hun belangrijke ecologische functie, worden koraalriffen ook wel de tropische regenwouden van de oceaan genoemd. Bij deze uitspraak ben je geneigd te denken dat koraal volgens de taxonomie tot het plantenrijk behoort, maar zoölogen zullen die mening niet met je delen.
Koraalriffen op Bonaire.
Koraal is namelijk een mutualistische, symbiotische samenwerking tussen duizenden koraaldiertjes (koraalpoliepen) en miljoenen kalkwiertjes (zooxanthellen) die tezamen een kolonie vormen. De koraaldiertjes zijn maximaal een paar centimeter groot en geven aan de kalkwiertjes het veilige huisje waarin zij kunnen leven. Als tegenprestatie leveren de kalkwiertjes zuurstof en halen ze kalk uit het zeewater dat nodig is voor het exoskelet van de koraaldiertjes.
Hersenkoraal is een voorbeeld van een koraalkolonie. Alleen aan de oppervlakte van deze bolvormige koraalkolonie leven koraaldiertjes en kalkwiertjes. Net onder de oppervlakte bevindt zich dood materiaal. Als het koraaldiertje sterft, blijft er alleen een leeg exoskelet over. Dit exoskelet vormt de bodem voor weer een nieuw koraaldiertje. Op deze manier blijft de koraalkolonie groeien en in het geval van hersenkoraal zal de bol een steeds grotere diameter krijgen. Koraalriffen zijn een verzameling van koraalkolonies.
Wereldwijd zijn er ruim 6.000 verschillende soorten koraal beschreven, waarbij de kalkwiertjes verantwoordelijk zijn voor de honderderden verschillende kleuren en tinten die het koraal kan aannemen. De koraaldiertjes zelf zijn kleurloos. Koraaldiertjes voeden zich met plankton. Om zich te voeden, steken ze in de nacht hun tentakels uit hun kalkstenen huisjes en vangen zo de voedzame micro-organismen uit het zeewater.
Bonaire is het enige eiland in de Caribische archipel waar je nog kunt zien hoe het koraal er 30 jaar geleden uitzag. Koraal is namelijk uiterst kwetsbaar en in 1980 zijn er op Bonaire draconische maatregelen genomen om dit kostbare erfgoed te beschermen. Had men die ingeving maar op meerdere plaatsen op onze planeet gehad! Het koraal staat namelijk de laatste decennia wereldwijd onder grote druk. Er zijn zowel natuurlijke als antropogene oorzaken die een grote bedreiging vormen voor het voortbestaan van de koraalriffen.
De belangrijkste natuurlijke bedreiging voor koraalriffen wordt gevormd door zware stormen, tornado’s, tsunami’s en periodes van hevige regenval. Bonaire heeft het geluk dat het buiten de beruchte orkaangordel valt en niet jaarlijks getrakteerd wordt op deze verwoestende natuurkrachten die ook onderwater destructief huishouden. Maar op Bonaire kan het er wel bij tijd en wijle langdurig regenen, zoals we in november en december van 2010 hebben gezien.
De koraalriffen op Bonaire zijn prachtig!
Als het op een eiland lange tijd regent, wordt de eroderende, zanderige toplaag zo de oceaan ingespoeld. Hierdoor vertroebelt het zeewater en komt er een funest grondlaagje over het koraal te liggen. Dit vindt het koraal niet fijn en dit mag ook niet te lang aanhouden. Ook hier heeft Bonaire weer een gelukje. Het Caribische eiland is namelijk gezegend met tientallen saliñas (zoutmeren) die het overdadige regenwater opvangen, waardoor er geen ernstige vertroebeling van het zeewater optreedt.
De lijst van de antropogene bedreigingen voor koraalriffen is oneindig groot. Nog niet zo lang geleden kon je in Egypte zo de zee in plonzen en genieten van het kleurrijke koraalrif met haar exotische bewoners. Vandaag de dag moet je in dit Noord-Afrikaanse land op veel plaatsen eerst twee uur met een bootje mee om nog koraal te kunnen zien. Jarenlang rücksichtslos ankeren, onverantwoord vissen met sleepnetten en dynamiet, ongebreidelde rioollozing, illegale dumping van industriële afvalproducten en enorme massa’s duikers die stukken koraal kapot trapten of als trofee meenamen, hebben het grootste deel van het Egyptische koraal totaal vernietigd.
Sinds 15 jaar is daar nog een nieuw gevaar bijgekomen. Door het broeikaseffect stijgt de temperatuur van het aardoppervlak en dus ook de temperatuur van het zeewater. De kalkwiertjes zijn uiterst gevoelig voor deze temperatuurstijging van het zeewater. Ze raken gestrest en kunnen dan de koraaldiertjes verlaten of ze sterven zelfs af.
Zoals eerder gezegd hebben de koraaldiertjes zelf geen kleur. Dus als de kalkwiertjes wegtrekken uit de koraaldiertjes of afsterven, dan verbleekt het koraal. Dit wordt ook wel het zogenaamde coralbleaching (koraal bleking) genoemd. Koraaldiertjes zijn voor hun zuurstofvoorziening en voor hun kalkbehoefte volledig afhankelijk van de kalkwiertjes. Langdurige afwezigheid van de kalkwiertjes veroorzaakt uiteindelijk dus het afsterven van de koraaldiertjes.
Opmerkelijk genoeg werd dit fenomeen mondiaal voor het eerst waargenomen en beschreven op Bonaire, maar verder heeft dit destructieve mechanisme het Caribische eiland tot dusver met rust gelaten. Zeker als je dit vergelijkt met de andere koraalriffen in de wereld.
Het is eigenlijk wel cynisch te noemen dat alle natuurlijke bedreigingen van het koraal op Bonaire relatief meevallen en dat een groot deel van de antropogene oorzaken al 30 jaar stevig worden aangepakt, maar dat onze mondiale collectieve verbranding van de fossiele brandstoffen en daarmee de vermoedelijke stijging van de temperatuur een nieuwe vijand heeft geschapen die niet lokaal op Bonaire is op te lossen!
Meer informatie over de koraalriffen van Bonaire
Bekijk het overzicht van de leukste columns over Bonaire
Geweldige all inclusive formule en onlangs compleet vernieuwd!
Meer infoGa jij naar Bonaire? Dan zijn deze reisgidsen over Bonaire onmisbaar voor jou!
Meer infoWat is er nou leuker om met een auto er op uit te trekken om het eiland te verkennen? Doen!
De allerleukste activiteiten op Bonaire boek je thuis al eenvoudig online bij Viator!
Meer infoResort Bonaire biedt ruime appartementen die plaats bieden aan maximaal acht personen, het is de ideale accommodatie is voor een onvergetelijke familievakantie op Bonaire. Zijn jullie met z'n tweeën? Dan is de comfortabele tweepersoonskamer ideaal voor jullie. Bovendien ligt het strand op loopafstand en kun je ook genieten van het royale zwembad direct voor de deur. Het is de perfecte keuze voor iedere vakantieganger Meer info en boeken bij Corendon!
Ga jij naar Bonaire en zoek je een betrouwbare autoverhuurder? Dan is AB Car Rental een uitstekende partner. AB Car Rental heeft als enige autoverhuurder € 0,00 eigen risico! Bekijk de tarieven!
Uit persoonlijke ervaring kunnen wij dit hotel van harte aanbevelen. All inclusive, dus lekker zorgeloos en relaxed. Heerlijke cocktails aan de bar, een bbq aan het strand of ander thema diner, wat hebben wij genoten. De kamers zijn ruim, zeer comfortabel en de staf is super vriendelijk. Het huisrif voor de deur is geweldig, tijdens het snorkelen zagen we daar zelfs een schilpad! Wij komen er zeker terug. Beoordeeld met een 8.7. Meer info & Direct boeken!
Wil jij met een gids gaan snorkelen op Bonaire? Je ziet er de mooiste, kleurrijke vissen en wie weet ook wel een zeeschildpad. Hapjes, drankjes en snorkeluitrusting zijn inbegrepen! Boek deze tour bij Viator. Beoordeeld met 5.0 uit 5.0 sterren. Direct boeken!
Wil jij voordelig op vakantie naar Bonaire? Bekijk dan de last minutes en aanbiedingen!
TOP 10
Ben je op zoek naar de beste vakanties naar Bonaire? Bekijk dan de TOP 10 pakketreizen Bonaire!