Column: Eilandhoppende vleermuizen op Bonaire!

Het gaat de ABC-eilanden tegenwoordig economisch voor de (passaat)wind. Het aantal toeristen dat de eilanden bezoekt, breekt jaar op jaar nieuwe records. Zo zijn er dagen bij dat cruiseschuitjes meer dan 15.000 toeristen droppen in de haven van Oranjestad. Dat zijn bijna evenveel mensen die er wonen in het Friese Harlingen. Ook Curaçao ontvangt steeds meer toeristen. Ze vliegen met ‘ijzeren vogels’ naar de luchthaven van Hato of dobberen met cruisebootjes de zeehaven van Willemstad binnen.

Niet alleen het aantal mensen dat de eilanden bezoekt voor een vakantie is sterk stijgende, ook het aantal mensen die voornemens zijn om zich permanent op de eilanden te vestigen, zit in de lift. Als je bijvoorbeeld naar Bonaire kijkt, valt een spectaculaire trend op. Vijftien jaar geleden werd het Nederlandse duikeiland nog bewoond door ongeveer 12.000 zielen. Heden ten dage telt Bonaire ruim 19.000 inwoners en de verwachting is dat in 2025 de bevolking van het eiland met gemak het GelreDome, het voetbalstadium van Vitesse met een capaciteit van 25.000, kan vullen.

Toeristen die naar de Benedenwindse Eilanden gaan en zij zich er permanent gaan vestigen, hebben groot gelijk. Het is er namelijk paradijselijk. Maar zoals altijd heeft de stormachtige ontwikkeling van een samenleving ook een zwarte kant. Het gaat namelijk ten koste van iets anders. Natuur.

Beton en asfalt

Als er zich menselijke activiteiten in een bepaald gebied ontplooien, kunnen ecosystemen ernstig in de verdrukking komen. Bepaalde diersoorten kunnen dan in zwaar weer terechtkomen met het risico dat het fragiele ecosysteem als één kaartenhuis in elkaar stort. Een mooi voorbeeld hiervan is de situatie rondom vleermuizen. Vleermuizen, met name de nectaretende vleermuizen, zijn zeer belangrijk voor de drie eilanden. De nectaretende vleermuizen zijn namelijk één van de voornaamste bestuivers van zuilcactussoorten.

Zuilcactussen, met name de cactusvruchten, zijn noodzakelijk voor de voedselvoorziening voor veel diersoorten (vogels, reptielen, et cetera) op de eilanden gedurende de droge periode. Dus zonder vleermuizen kunnen de zuilcactussen niet bestaan en zonder zuilcactussen komt de voedselvoorziening van veel diersoorten die op de ABC-eilanden voorkomen, ernstig in gevaar.

Maar vleermuizen hebben het tegenwoordig moeilijk op de eilanden. Vanuit alle hoeken en gaten doemen gevaren op. Kijk bijvoorbeeld naar Aruba. Tien jaar geleden zette een ‘dierenvriend’ daar het deurtje van zijn terrarium wagenwijd open. Het reptielenverblijf was gevuld met een heel zwikje wurgslangen. De boa contrictors bedachten zich geen moment en slingerden met een big smile hun vrijheid tegemoet.

Vleermuizen in grotVleermuizen in grot op Bonaire.

De vrije natuur werkte klaarblijkelijk inspirerend op de voortplantingsdrang van de slangen. Inmiddels telt de boafamilie op het strandeiland namelijk meer dan achtduizend leden. Boa’s hebben op One Happy Island geen natuurlijke vijanden en hebben derhalve plaatsgenomen aan de top van de apenrots. Zij zijn de chefs van het Arubaanse dierenrijk. Zij beslissen over leven en dood. De boa’s hebben dan ook maar besloten om vleermuizen aan hun menu toe te voegen. Boa’s zijn namelijk excellente klimmers en plukken met het grootste gemak de ‘op hun kop hangende’ vleermuizen van de grotten-plafonds af. Grotten waarin de vleermuizen zich ooit veilig waanden.

Vleermuizen worden op alle drie de eilanden verder bedreigd door gigantische graafmachines die rücksichtslos met ronkende motoren het landschap ombuldozeren. Er moet namelijk plaatsgemaakt worden voor nieuwe villa’s, scholen en bedrijven. Daarnaast gaan mensen de grotten, de essentiële leefgebieden en rustplaatsen van de vleermuizen, binnen met felle lampen of maken er vuur. Vinden vleermuizen allemaal niet fijn. Worden ze niet blij van.

Op de thee bij de buren

Op de ABC-eilanden wordt de laatste tijd veel onderzoek gedaan naar vleermuizen. Men probeert waardevolle data te verzamelen om tot een hoger kennisniveau te komen waardoor men beter in staat zal zijn om de vliegende zoogdieren in de toekomst te beschermen. Tijdens het vleermuizenonderzoek in de grotten van Curaçao in 2013 werden er drie vleermuizen aangetroffen die eerder werden geringd op Bonaire. Zij waren dus de zee overgestoken die tussen Curaçao en Bonaire ligt. Dit was een unieke ontdekking. De vleermuizen waren geringd aan hun voorarm met een aluminium ringetje. Na jarenlang onderzoek is dus komen vaststaan dat de vleermuizen het water kunnen overvliegen op zoek naar voedsel. Als ze naar elkaar toe kunnen vliegen, kunnen ze ook de flora op de verschillende eilanden beïnvloeden.

Op Bonaire fladderen negen verschillende soorten vleermuizen rond. Eén langtongvleermuis en twee langsnuitvleermuizen trokken hun stoute schoenen aan en waagden de overtocht naar Curaçao. Je zou het eerder verwacht hebben van de visetende hazenlipvleermuis, die ook resideert op het duikeiland. Hij is immers aan de zee gewend. De wetenschappers willen ook gaan uitvogelen of er nog meer onderling vleermuis-verkeer is tussen de drie ABC-eilanden. Wellicht bestaat er zelfs een ‘bat-highway’ tussen de Benedenwindse Eilanden en het vasteland van Venezuela. De ABC-eilanden liggen pal voor de kust van Venezuela. Er is dan ook een nauw samenwerkingsverband tussen vleermuisonderzoekers op de ABC-eilanden en die in Venezuela.

Dracula

Ook in Venezuela wankelt tegenwoordig voor veel diersoorten het voortbestaan door de ongelimiteerde expansiedrift van de mensheid. Er gaan in het Zuid-Amerikaanse land steeds meer boompjes plat om er sojaplantages neer te plempen of om er ruimte te creëren om de laatste druppeltjes zwart goud uit de grond te persen. Door deze grootschalige land- en mijnbouwactiviteiten en door ongebreidelde bouwprojecten worden ook vleermuizen massaal verjaagd uit hun natuurlijke habitat. In Venezuela zijn tachtig soorten vleermuizen beschreven.

Vleermuizen die het onder andere zwaar hebben in Venezuela zijn de vampiervleermuizen. Vampiervleermuizen behoren tot de meest tot de verbeelding sprekende vleermuissoorten. De naam ‘vampier’ dragen ze niet voor niets. Vampiervleermuizen zijn de enige zoogdieren die alleen van bloed leven. Bij koeien, varkens en ander vee wordt regelmatig door de vampiervleermuizen bloed getankt. Dat bloedtanken gaat op een geraffineerde manier. Ze besluipen hun, in dromenland verkerende, slachtoffers alleen ’s nachts. Dat besluipen ziet er vrij hilarisch uit. De vampiervleermuizen trippelen namelijk op hun duimen over de grond richting hun bloedtankstations. Deze manier van voortbewegen lijkt op de manier waarop krabben op het strand wegrennen als ze op de vlucht zijn voor de branding.

Als de vampiervleermuis eenmaal bij het slapende slachtoffer is gearriveerd, moet hij op zoek naar een geschikt bloedvat. Hiertoe is hij uitgerust met een soort infraroodcamera die frontaal op zijn neus is gemonteerd en waarmee hij haarfijn de oppervlakkig gelegen haarvaten in de huid van de onvrijwillige bloeddonor weet te detecteren. Vervolgens bijt hij razendsnel met zijn vlijmscherpe tandjes door de huid van het slachtoffer.

In het speeksel van de vampiervleermuis zit een antistollingsmiddel waardoor er bij het slachtoffer geen bloeding ontstaat. Daarnaast bevat de kwijl ook een pijnstiller. De hele tankbeurt wordt feitelijk niet opgemerkt door het slachtoffer. Doordat de Venezolaanse vampiervleermuizen uit hun natuurlijke habitat worden verdreven, duiken ze steeds meer op op plaatsen waar ze zich voorheen nooit lieten zien. Ze verschijnen tegenwoordig in gebieden waar ook veel mensen wonen. Op dit soort plekken zijn ze niet gewenst. Vampiervleermuizen kunnen zich bijzonder goed aanpassen aan de nieuwe omgeving.

Op de koffie op Bonaire…

Als vleermuisjes van Curaçao naar Bonaire, slechts tweeënvijftig kilometer, kunnen vliegen, kunnen ze ook de overtocht naar Venezuela maken en visa versa. Bonaire ligt amper tachtig kilometer voor de kust van het Zuid-Amerikaanse land. Dan wordt het interessant. In Venezuela resideren zogezegd meer dan tachtig verschillende soorten vleermuizen. Wellicht hebben enkele vampiervleermuizen al hun tickets geboekt voor een enkele reis naar het Nederlandse duikeiland. Om daar hun heil te zoeken. Tja. Misschien moeten de wilde geiten en wilde ezels zich op Bonaire dan zorgen gaan maken als ze in de toekomst naar dromenland vertrekken!

Meer informatie over zoogdieren op Bonaire

Bekijk het overzicht van de leukste columns over Bonaire

Plaza Resort Bonaire

All Inclusive Hotel Plaza Resort Bonaire

Met de geweldige all inclusive formule van Plaza Resort is het onbeperkt genieten op Bonaire!

Meer info

Reisgidsen Bonaire

Reisgidsen over Bonaire

Ga jij naar Bonaire? Dan zijn deze reisgidsen over Bonaire onmisbaar voor jou!

Meer info

Auto huren op Bonaire

Huurauto Bonaire

Wat is er nou leuker om met een auto er op uit te trekken om het eiland te verkennen? Doen!

Meer info

Activiteiten op Bonaire

Kajakken op Bonaire

De allerleukste activiteiten op Bonaire boek je thuis al eenvoudig online bij Viator!

Meer info

Tip AB Car Rental

Ga jij naar Bonaire en zoek je een betrouwbare autoverhuurder? Dan is AB Car Rental een uitstekende partner. AB Car Rental heeft als enige autoverhuurder € 0,00 eigen risico! Bekijk de tarieven!

Tip Plaza Resort Bonaire

Uit persoonlijke ervaring kunnen wij dit hotel van harte aanbevelen. All inclusive, dus lekker zorgeloos en relaxed. Heerlijke cocktails aan de bar, een bbq aan het strand of ander thema diner, wat hebben wij genoten. De kamers zijn ruim, zeer comfortabel en de staf is super vriendelijk. Het huisrif voor de deur is geweldig, tijdens het snorkelen zagen we daar zelfs een schilpad! Wij komen er zeker terug. Beoordeeld met een 8.5. Meer info & Direct boeken!

Tip Snorkeltour Bonaire

Wil jij met een gids gaan snorkelen op Bonaire? Je ziet er de mooiste, kleurrijke vissen en wie weet ook wel een zeeschildpad. Hapjes, drankjes en snorkeluitrusting zijn inbegrepen! Boek deze tour bij Viator. Beoordeeld met 5.0 uit 5.0 sterren. Direct boeken!

Wil jij voordelig op vakantie naar Bonaire? Bekijk dan de last minutes en aanbiedingen!

TOP 10
Ben je op zoek naar de beste vakanties naar Bonaire? Bekijk dan de TOP 10 pakketreizen Bonaire!

TUI
De Vakantie Discounter
Stip Reizen
Corendon
PrijsVrij
By June vakantie Bonaire met huurauto
Beach Check Aanbiedingen
D-Reizen Aanbiedingen